در این مطلب میخواهیم به نکاتی که در زمان سرماخوردگی در کودکان و نوزادان باید به آن توجه کرد، بپردازیم. ویروس‌ها و میکروبها، قادرند از طریق روش‌های مختلف باعث ایجاد بیماری در بدن انسان شوند. عفونت‌های مختلف نظیر عفونت بینی، سینوس یا گلو از جمله این بیماری‌ها هستند.
معمولاً در نوزادان و کودکان، به دلیل عدم تکامل سیستم ایمنی، بدن نمیتواند با تمام میکروبهایی که افراد بزرگسال به راحتی با آن‌ها رو به رو می‌شوند، مقابله کند.
به همین دلیل است که مراقبت از کودکان اهمیت بیشتری دارد و علاوه بر واکسن زدن برای جلوگیری از ابتلا به برخی بیماری‌ها، باید درباره درمان‌های خانگی و مراقبت از نوزاد سرماخورده اطلاعات کافی داشته باشیم.
سرماخوردگی در کودکان چگونه ایجاد میشود؟
ویروس‌های سرماخوردگی قادرند، روی سطوح مختلف برای ساعات طولانی زنده بمانند. کودک با دست زدن به این اشیا آن را به راحتی وارد بدن خود میکند. نتیجه این فرایند بروز سرماخوردگی در کودک است.
البته فردی که کودک را در آغوش گرفته و رابطه نزدیکی با او دارد نیز می‌تواند ویروس را به راحتی به او منتقل کند. یا اگر کودک در محیطی باشد که فردی سرماخورده در آن سرفه یا عطسه کند، به راحتی قطراتی که از دهان فرد بیمار در هوا پخش شده وارد مجرای تنفسی او شده و باعث انتقال بیماری به او میشود.
چرا سرماخوردگی در نوزادان بیشتر است؟
اگر بخواهیم از بعد ویروس‌شناسی به این موضوع نگاه کنیم، دلیل آن را می‌توانیم به وجود تنوع بالای ویروس‌های سرماخوردگی ربط دهیم. بدن نوزاد هنوز برای مقابله با بسیاری از این ویروس‌ها آماده نیست. معمولاً نوزادای که کمتر از ۲ سال دارند، در سال به میزان ۸ یا حتی ۱۰ بار دچار بیماری سرماخوردگی می‌شوند. این تعداد با افزایش سن، کمتر خواهد شد.
به‌عبارتی به دلیل آنکه سیستم ایمنی کودکان کمی ضعیف‌تر است، احتمال بروز بیماری نیز در آن‌ها بیشتر خواهد بود. بیماری‌هایی که در بزرگسالان به صورت خفیف است، در نوزادان و کودکان ممکن است باعث بروز مشکلاتی مانند عفونت‌های تنفسی شود.
سرماخوردگی در نوزادان چه علائمی دارد؟
علائم سرماخوردگی در کودکان نیز تقریباً شبیه به بزرگسالان است. از مهمترین علائم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- آبریزش بینی
- عطسههای پیدرپی
- افزایش حرارت بدن به میزان ۳۸ درجه سانتیگراد
- نداشتن اشتها نسبت به شرایط عادی
- بیرون ریخته شدن آب دهان نوزاد که معمولاً به دلیل گلودرد و عدم توانایی در بلع او ایجاد میشود.
- سرفههای پیدرپی
- متورم‌شدن لوزهها
درمان‌های خانگی برای سرماخوردگی کودک
از آنجایی که سرماخوردگی یک نوع بیماری ویروسی است، درمان خاصی برای آن وجود ندارد و معمولاً بعد از گذشت ۷ تا ۱۰ روز، کودک سلامت خود را به دست می‌آورد. علائم هر روز نسبت به دیروز کمتر شده و به مرور از بین می‌رود.
البته اگر در کودک علائم عفونی دیده شود، احتمالاً نیاز به آنتی‌بیوتیک دارد که آن را پزشک تجویز میکند.
اما به‌طور کلی در هنگام سرماخوردگی نوزاد باید به چند نکته توجه کنید:
1. محیطی آرام را برای نوزادتان در نظر بگیرید.
2. مایعات زیادی را به کودک بدهید. اگر کودک شما کمتر از ۶ ماه دارد، باید شیر مادر را بخورد و در سنین بالاتر نوشیدن آب به بهبود بیماری او کمک میکند.
3. اجازه دهید تا کودک به اندازه کافی استراحت داشته باشد.
4. بینی کودک را تخلیه کنید تا حس گرفتگی او را اذیت نکند. می‌توانید از قطره مخصوص شستشوی بینی برای نوزادتان استفاده کنید.
5. یک دستگاه بخور را در محیط قرار دهید، تا هوای اتاقی که نوزاد در آن است را مرطوب کند.
6. در صورت بروز خشکی در زیر بینی کودک، از کمی پماد مرطوب‌کننده استفاده کنید.
7. با استفاده از کمپرس آب گرم، می‌توانید درد کودک را کاهش دهید.
8. هوای حمام را گرم کنید و کودک را در داخل محیط آن قرار دهید. این شرایط مانند سونای بخار است که باعث کاهش گرفتگی بینی کودک میشود.
9. خوردن عسل و آبلیمو برای نوزادان بالاتر از ۶ ماه می‌تواند روش خوبی برای کاهش التهابات گلو باشد.
10. ویتامین c مخصوص کودکان باعث تقویت سیستم ایمنی شده و به او کمک میکند تا با بیماری بهتر مقابله کند.
11. تهیه سوپ مرغ با سبزیجات و میکس کردن آن برای غذای کودکان بالای ۶ ماه بسیار مناسب است.
12. استفاده از زنجبیل و سیر در تهیه غذای نوزاد می‌تواند در بهبود او موثر باشد.
13. دقت داشته باشید که به هیچ عنوان برای درمان سریعتر کودک از داروهای شیمیایی بدون تجویز پزشک استفاده نکنید. برخی از داروها ممکن است برای کودک مضر باشند.
روش‌های جلوگیری از سرماخوردگی کودکان
بهترین روش این است که در فصول سرما نسبت به افرادی که با آن‌ها در ارتباط هستید، محتاط باشید. اگر فردی سرماخورده بود به هیچ عنوان اجازه ندهید تا با کودک شما در تماس باشد. ممکن است یک ویروس سرماخوردگی در بدن بزرگسالان ضعیف باشد اما کودکان فرم شدیدتری از آن را تجربه کنند.
دست‌های خود را مرتب بشویید، تا از انتقال ویروس‌ها به نوزاد جلوگیری شود. وسایلی که کودک با آن در ارتباط است، مانند اسباب‌بازی‌ها را تا جای ممکن بشویید یا آن‌ها را ضدعفونی کنید. توصیه پزشکان برای کودکان بالای ۶ ماه، زدن واکسن آنفولانزاست.
چه زمانی در سرماخوردگی کودک باید به پزشک مراجعه کنیم؟
مواردی که در بالا عنوان شد، جزء علائم خفیف یک سرماخوردگی است که چندان نگران‌کننده نیست. اما در صورت بروز برخی از علائم، این بیماری می‌تواند نگران‌کننده باشد.
کودکانی که در زمان سرماخوردگی دچار مشکلات تنفسی می‌شوند یا اشتهای خود را به طور پیوسته و در چند روز متوالی از دست میدهند، باید حتماً زیر نظر یک پزشک متخصص باشند.
در صورت اضافه شدن حالاتی مانند استفراغ یا تب بالای 38.5 نیز مراجعه به پزشک ضروری است.
این شرایط ممکن است در مواقعی ایجاد شود که عامل اصلی بیماری کودک، ویروس سرماخوردگی نیست. در این صورت، عدم مراجعه به پزشک می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری را روی سلامتی نوزاد داشته باشد.
سخن پایانی
سرماخوردگی کودکان در بسیاری از شرایط باعث آشفتگی والدین میشود، اما این موضوعی است که باید با آن کنار آمد.
نوزاد ممکن است به دفعات بسیار زیادی در سال به خصوص در فصل پاییز و زمستان دچار سرماخوردگی شود. در این شرایط تنها وظیفه والدین حفظ خونسردی و فراهم کردن محیطی برای بهبود سریعتر آنهاست.
آخرین دیدگاهها